Ontwerpen voor de toekomst (deel 2)

In mijn vorige blog - Ontwerpen voor de toekomst - beschreef ik de informatie-overload die ik ervoer aan het begin van mijn afstudeerproject. Op dit moment ben ik halverwege mijn project en ga ik bepalen hoe de apotheek van 2030 eruit zou kunnen zien en in welke richting de zorg kan gaan bewegen. Om dit te kunnen voorspellen gebruik ik de ViP-methode.

Xander den Heijer

Foto Xander, schrijver van het blog Hoe voorspel ik de toekomst?

Alle informatie die ik heb verzameld vormt een basis voor mijn argumentatie van de invulling van de rol van de apotheek in de toekomst. Toekomst, beargumenteren, klinkt dat niet subjectief? Nouja, ja. Niemand kan natuurlijk exact voorspellen wat er gaat gebeuren. En dat is misschien maar goed ook. Maar als Strategic Designer ben ik opgeleid om een goed doordachte aanname te maken gebaseerd op een wetenschappelijke aanpak.

De ViP-methode

Naast het lezen van literatuur, het doen van interviews met mensen uit de praktijk en een kwantitatief onderzoek heb ik de ViP-methode gevolgd bij het ontwerpen voor de toekomst. De verschillende methodes dienen als input voor het project, maar ViP biedt een extra handvat wanneer je ontwerpt voor de toekomst. Je kan er verbanden mee leggen tussen de verschillende soorten input. Om dit uit te leggen, neem ik jullie mee in de ViP-methode.

Model VIP geschetst
Bron: https://www.reframingstudio.com/reframing-method

Stap 1 – Domein bepalen

De methode heet ‘Vision in Product’-design, ook wel de ViP-methode genoemd. Hiermee begin je met het uitdiepen van de huidige interactie in je gekozen domein. Een domein is in dit geval een bepaald gebied waarvoor je gaat ontwerpen, in mijn geval de gezondheidszorg. Zodra je de huidige situatie begrijpt, kan je deze gaan veranderen. Je gaat op zoek naar maatschappelijke ontwikkelingen, trends en andere inzichten die factoren zijn die jouw domein beïnvloeden en gaan beïnvloeden. Aan de hand van deze factoren bouw je als het ware een toekomstige versie van je domein. En door deze toekomstige versie ontstaat een nieuw systeem, een nieuwe verhouding, tussen de factoren. Deze nieuwe verhouding kan je gebruiken om te bepalen wat er in de toekomst belangrijk wordt en dit helpt je om de toekomst beter te definiëren.

Stap 2 - Clusteren op basis van ervaring en gevoel

Al deze vormen van onderzoek brengen waardevolle, maar sterk uiteenlopende, inzichten met zich mee. Dat komt omdat iedere vorm een andere vraag beantwoordt, maar dat is juist goed. De simpelste manier om de meest uiteenlopende stukken informatie bij elkaar te brengen is clusteren. Hierin ga je op zoek naar een overkoepelend thema of een richting die de verschillende factoren met elkaar verbindt. Wat wel enig inzicht vergt is het verbinden van de verschillende clusters. Wat we nodig hebben: een beetje ervaring en je gevoel.

Stap 3 - Het communiceren van de toekomst

Om dit verhaal te vertellen kan je als designer beschikken over een aantal hulpmiddelen:

  1. Je kan het daadwerkelijk gaan maken: een prototype om je visie of verhaal te communiceren. Dit gebeurt vaak in de auto-industrie in de vorm van concept cars.
  2. Een andere manier is om het te visualiseren in een poster. Deze nieuwe manier van visualiseren wordt in Delft veel gebruikt voor projecten met een groeistrategie en/of service design insteek.
  3. Als laatste hulpmiddel kan je ook gebruik maken van een scenario. Hierin beschrijf je hoe de wereld eruitziet en hoe de verschillende ontwikkelingen zich manifesteren.

Om alles op een rijtje te krijgen en omdat het in mijn project nu meer gaat over de toekomst van de zorg in het algemeen, heb ik besloten om daar eerst een scenario over te schrijven. Ik heb geschreven over de levering van de zorg in Nederland in 2030, met een focus op technologische toepassingen, de toepassing van preventie en de integratie van patiëntwensen.

Stap 4 - Scenario brengt de toekomst tot leven

Het schrijven van een scenario hielp mij heel erg om alles op een rijtje te krijgen en dient als basis voor de volgende stappen. Omdat je het zelf hebt geschreven, zit het in je hoofd en gaat het ook leven. Het scenario gaat over de zorg in Nederland, de vraag is nu wat de rol van de apotheek wordt in de toekomst. Zoals Jeroen aan de telefoon zei, wat hier een goede manier voor is, is om de ViP-methode te gebruiken in combinatie met de huidige assets van de apotheek. Op die manier combineer je de ideale toekomst met wat de apotheek nu al kan. Met dit in mijn achterhoofd heb ik een visie statement opgesteld die beschrijft wat de apotheek moet gaan leveren in 2030. Hierin is nog niet gespecificeerd hoe dat eruitziet of wat het is, dat is de volgende stap. Maar het is meer de nieuwe interactie, de nieuwe waarde die de apotheek biedt aan haar klanten. Dit statement kan je ook ondersteunen met een artefact, maar dit beeld moet je wel goed kiezen. Als het een afbeelding is, moet hij wel het juiste gevoel weten te vangen en over brengen.

Mensen bekijken een kaart
Foto: pexels.com

Stap 5 - Klant in de toekomst laten stappen

De volgende uitdaging is het actief betrekken van de klant bij het concept. Wat vindt hij of zij ervan? Snapt hij of zij waar we naar toe willen en is het ook duidelijk waarom? Als je het nu niet doet, dan groeit er minder betrokkenheid met de eindoplossing en wordt de kans dat het ontwerp in de kast beland en op de plank blijft liggen groot. Een van de grootste valkuilen bij dit soort projecten waar er wat verder in de toekomst gekeken wordt. De drempel om het eindresultaat daadwerkelijk te implementeren is zo hoog, dat mensen niet snel geneigd zijn om er actief mee aan de slag te gaan als jij het project hebt overgedragen. Daarom is het belangrijk dat er iemand aan de klantzijde net zo actief actief betrokken is als jij.

What’s next?

Als ontwerpers maken we niet alleen nieuwe dingen, we worden ook advocaten van onze eigen denkwijze en we worden ook procesmanagers om de klant zo goed mogelijk mee te nemen gedurende het traject. Als we het eens zijn geworden over de nieuwe rol, kunnen we gaan nadenken over de invulling en hoe het er dan uit moet komen te zien. Een nieuwe fase in mijn project!

Mijn naam is Xander den Heijer, ik studeer Strategic Product Design aan de TU Delft en ben bezig met mijn afstudeerstage waarin ik onderzoek doe naar de apotheek van de toekomst. Ik neem je in mijn blogs mee op mijn reis naar 2030 om te laten zien hoe dat gaat en te delen waar je als ontwerper tegenaan loopt in een dergelijk project. In mijn volgende artikel neem ik je mee in het onderwerp ‘Specificeren en afleveren’. Tot snel!